Spor, hayatımızda giderek daha az yer tutan ancak eksikliği ciddi şekilde hissedilen konulardan bir tanesi. Stres dolu şehir hayatının vücudumuz ve zihnimiz üzerindeki yıkıcı etkilerinden kurtulmak, sağlıklı bir bedene ve dolayısıyla zihne kavuşabilmek için hayatımızda spora çok daha geniş yer ayırmamız gerekiyor. Çalışma hayatı, sosyal yaşam ve sorumluluklar derken doğa sporlarına ayıracak zaman bulamayanlar için ise yürüyüş oldukça doğru bir seçim. Yürüyüşün faydalarından ve alternatif spor zamanlarından bahsedeceğimiz bu yazının sizi de daha aktif bir spor hayatına sahip olmaya teşvik edeceğini umut ediyoruz.
Yürüyüş terimi temel tanımı ile; bir noktadan diğer noktaya gitmek için yapılan ve vücudun ağırlığının ayaklar üzerinde taşındığı bir fiildir. Ancak yazıda bahsedeceğimiz yürüyüş, elbette ki ilerleme ve ulaşım amacıyla gerçekleştirdiğimiz yürüyüş değil. Spor amacıyla yapılan yürüyüş, çeşitli uzunluklardaki rotalarda yapılan fiziksel bir aktivitedir. Olimpik standartlarda bir spor olan yürüyüş profesyonel seviyede birçok kurala ve kritere sahiptir. Vücutta pek çok bölgeyi çalıştırması sayesinde yaygın şekilde tercih edilir. Yürüyüş yapmak için özel bir alana ya da sahaya ihtiyacınız yoktur, parklarda ve kaldırımlarda da spor amaçlı yürüyüş yapabilirsiniz. Yürüyüş sırasında kullanılacak malzemelerin dikkatli seçilmesi önemlidir. Yürüyüşün faydalarından etkin şekilde yararlanabilmeniz için, doğru malzemelerin kullanılması gerekir. Öncelikle yürüyüş sırasında kullanılacak olan ayakkabıların bilekleri destekleyecek, ergonomik tabanlı ve esnek olması gerekir. Seçeceğiniz giyim malzemelerindeki önemli kriter ise, pamuk içeriğinin yüksek olmasıdır. Yürüyüş sırasında bacaklarınız birbirine sürtebilir ve tahriş olabilir. Pamuk oranı yüksek kumaşlar, cildiniz için en sağlıklı kumaş türüdür. Aynı zamanda terinizi emerek vücudunuzu ferahlatır, hava geçirgenliği olması sayesinde cildinizin nefes almasına yardımcı olur.
Yürüyüş sporu, vücudun birçok bölgesinin çalışmasını sağlar. Yaygın inanış, yürüyüş sırasında yalnızca bacak kaslarının çalıştığı yönündedir. Ancak kol, sırt, bel ve kalça kasları da bu spor sayesinde güçlenir. Yürüyüş sırasında en aktif kullanılan kaslar; bacakların üst kısmında yer alan semitendinosus, semimembranosus ve biceps femoris kasları ile quadriceps ve sartorius kaslarıdır. Bacaklarda yer alan tüm kaslar, yürüyüş sırasında aktif hale gelerek ısınır. Aynı zamanda kalça bölgesinde yer alan ve bacakların üst beden ile bağlantısını sağlayan kasların da aktif çalışması sağlanır. Yürüyüş sırasındaki dengeyi sağlamak için yapılan kol hareketi, omuz ve kol bağlantısının aktive edilmesine yardımcı olur. Yürüyüşünüz sırasında kollarınızı dirseklerinizden kırarak iki adet su şişesi taşımanız, kollarınızın da aktif bir egzersiz yapmasına yardımcı olur. Genel anlamıyla bakıldığında yürüyüş esnasında omurga ve çevresindeki kaslar da aktif hale gelir. Bu sayede bel bölgesindeki kaslarınızı da ısıtabilirsiniz.
Düzenli yürüyüş yapmak, fiziksel sağlığınıza pek çok olumlu katkı sağlar. Bu faydaların bir kısmı yaygın şekilde bilinir, ancak yürüyüşün bazı faydaları toplum arasında bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar, düzenli yürüyüşler sayesinde kan şekerinin düştüğünü ve obezite riskinin azaldığını göstermektedir. Kan şekerinin düşmesi, kalp krizi riskini de ciddi şekilde azaltır. Haftanın 5 günü, günde 30 dakika civarında yürüyüş yapan bireylerde yapılan bir araştırmada kardiyovasküler hastalık riskinin %30 oranında azaldığı kanıtlanmıştır. Düzenli şekilde yürüyüş yapmak, kronik hastalıkların ortaya çıkma riskini etkili şekilde azaltır. Yürüyüş sırasında vücuttaki kan akışı düzenlenir, bu sayede beyne yeterli miktarda oksijen ve glukoz ulaştırılması da sağlanır. Beyne yeterli miktarda oksijen ulaşması, beynin daha aktif şekilde işleyebilmesini destekler. LDL kolesterolünde düşürücü etkilere sahiptir, LDL kolesterolü damar tıkanıklarına ve kalp krizi riskinin artmasına neden olabilir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte kemikler zayıflar ve daha kırılgan hale gelir. Yürüyüşün faydalarından biri de, kemik sağlığını ve kemik güçlenmesini desteklemesidir. Sindirim sisteminde yaşanan problemler vücudunuzda ödem tutulması gibi basit sorunlardan kolon kanserine kadar birçok hastalığı tetikleyebilir. Yürüyüş yapmak, sindirim sisteminizin düzenlenmesini sağlayarak genel sağlığınızı korumanıza da yardımcı olur.
Yürüyüşün faydaları arasında zihinsel pek çok fayda da bulunur. Özellikle stresli bir yaşam stiline sahip kişiler için rahatlatıcı ve dinlendirici bir spor faaliyetidir. Bu faydalardan ilki, demans olarak adlandırılan ve genellikle kademeli unutkanlık olarak ortaya çıkan hastalıkla savaşma konusundaki başarıdır. Demans, unutkanlık ve bilişsel fonksiyonların azalmasına neden olan nörolojik bir hastalıktır. Yürüyüş, özellikle ileri yaştaki bireyler için özgüveni yeniden oluşturur ve hafızayı güçlendirir. Yürüyüş sırasında dolaşım sisteminin düzenlendiğini ve güçlendiğini belirtmiştik. Bu düzenlemenin bir yan etkisi de, hücrelerin ihtiyaç duydukları besin ve oksijeni daha hızlı ve etkin şekilde temin edebilmesidir. Hücrelerin yeterli şekilde beslenmesi, stresin vücut üzerinde yarattığı etkilerden kurtulmanıza yardımcı olur. Sinir sistemini de etkileyerek stres hormonlarının salgılanmasını düşürür. Yapılan pek çok araştırma, fiziksel aktivitenin depresyonla savaşma konusunda oldukça başarılı olduğunu kanıtlamıştır. Düzenli şekilde yürüyüş yapan kişilerin morali yükselir, kendilerini çok daha iyi hissetmeye başlarlar. Doktorlar ve psikiyatrlar tarafından sıkça tavsiye edilir. Yürüyüşün faydaları arasında en az bilineni, bu sporun verimliliği ve yaratıcılığı arttırmasıdır. Düzenli yürüyüş yapmak, kendinizi daha enerjik hissetmenizi sağlar ve bu sayede verimliliğiniz artar. Sinirlerin yatışmasını sağlayan ve beyni rahatlatan yürüyüş ile yaratıcılık da artar. Yürüyüş esnasında zihin, normalde odaklandığı konulardan uzaklaşır ve dinlenir. Bu dinlence sayesinde stratejik düşünme kapasitesi artar ve daha düzenli bir düşünce şekli ortaya çıkar. Almanız gereken önemli kararlar olduğunda, ya da zorlu bir soruna çözüm bulmak istediğinizde kısa bir yürüyüşe çıkarak normal düşünme düzeninizin ötesine geçerek “kutu dışında” düşünce yapısının gücünden yararlanabilirsiniz.